Анхнаасаа энэ хэрэг зохиомол байсан. Би үүнийг нуулгүй хэлдэг байсан. Эхлээд хүмүүс анзаардаггүй, анхаарч сонсдоггүй, хууль хяналтын байгууллага шалгаад үнэнийг нь тогтооно биз дээ гэсэн хандлагатай байлаа. Дараа нь мөрдөн байцаагчид хууль зөрчиж, прокурорууд хуулиа биелүүлэхийн оронд хууль зөрчсөн үйл ажиллагааг нь дэмжиж зохиомол хэрэг бий болгосны дараа хүмүүс үнэхээр энэ хэрэг зохиомол юм байна гэдгийг ойлгосон. Гэхдээ л бас эргэлзэж байсан хүмүүс бий. Харин сонгуулийн ерөнхий хороонд прокуророос Ё.Сагсай, Сүхбаатар дүүргийн шүүхийн ерөнхий шүүгч Сувд-Эрдэнэ нар намайг сонгуулийн ерөнхий хорооны шийдвэрээр сонгуулийн нэрийн жагсаалтаас хасуулах утга бүхий бичиг ирүүлсэн. Үүнийг мэдээд энэ бол үнэхээр намайг сонгуульд оруулахгүй байх. Энэ хүний удирдсан намыг сонгуульд оруулахгүй, амжилтгүй оролцуулах гэсэн ийм л зорилгод нийцсэн зохиомол хэрэг юм байна гэдгийг ойлгосон байх. Шүүх, прокурорынхон өөрсдөө сонгуулийн ерөнхий хороонд ийм бичиг бичиж өгсөнөөрөө зохиомол хэргийн араас хөөцөлдөж, зохиомол хэргийн дагуу намайг хэрэгт холбогдуулж байгаа нь бодлого, зорилготой. Үүний цаад холын зорилго нь намайг сонгуульд оруулахгүй байх гэдгийг өөрсдөө бичгээр баталчихлаа. Ийм нөхцөлд би өөрийгөө хамгаалах ямар бололцоо байна вэ тэр бүхнийг эдлэхийн төлөө зүтгэхээс өөр арга байхгүй. Ингэхийн тулд би энэ зохиомол хэргийг ер сайн уншиж танилцая, намайг өмгөөлөх багийг чанаржуулья гэсэн бодолтой байна. Яагаад гэвэл энэ хэргийг зөвхөн монгол даяар биш гадаад ертөнц ч харж байна. Энэ хэрэг монголд шударга бус шүүх ноёлсон байна уу, эсвэл хараат бус шударга шүүх байсаар байна уу гэдгийг үзүүлэх шүүх хурал юм. Хараат шүүх дарга нарынхаа даалгаварыг биелүүлж хиймэл, зохиомол хэргээр улстөрийнхөө өрсөлдөгчид ял оноохно уу, эсвэл хараат бус шүүх шударга шийдэж зохиомол хэргийг хэрэгсэхгүй болгохно уу гэдгийг харж байгаа. Би бол өнөөгийн олигархуудын эсрэг шударга ёс тогтоохын төлөө тэмцэж байгаа. Би айхгүй гэдгээ хэлсэн. Би мөрөн дээрээ мөрдөстэй хүмүүсээс ч айхгүй. Хэрэгт холбогдуулна шүү гэж занаж байгаа МАН, АН-аас ч айхгүй. Өнөөдөр луйварын сонгуулиар гарч ирсэн өндөр албан тушаалтнуудаас ч айхгүй. Урьдчилан дүгнэлтээ гаргачихаад битүүгээр заналхийлж байгаа хараат шүүхээс ч айхгүй. Шударга ёсны төлөө, Монголын ард түмний төлөө би амь насаараа дэнчин тавиад эрүүл мэнд хохирсон ч гэсэн түүнийг хайхрахгүй тэмцэх шийдвэр гаргасан. Энэ тэмцлийг цааш нь үргэлжлүүлнэ. Тийм учраас би нэгдүгээрт шүүхээс энэ хэрэгтэй бүрэн танилцах цаг хугацаа өгөөч гэж хүсч, шаардаж байна. Хоёрдугаарт өмгөөлөгчдөөсөө татгалзаж байна. Тэр өмгөөлөгчдийг би гарын үсэг зурж, гэрээ байгуулж аваагүй. Хууль зөрчиж намайг цагдан хорьсоны дараа гэр бүлийнхэн маань ямар хорих газарт байгааг минь ч мэдэхгүй сандарч байхдаа эдгээр өмгөөлөгчдийг авсан. Мөн мөрдөн байцаах байгууллага өмгөөлөгчдөд хавтаст хэрэгтэй танилцах дөрвөн хоног гаргаж, тэр дөрвөн хоногийн хоёр нь ажлын, хоёр нь амралтын өдөр байсан. Тэгэхэд 49 хавтастай хэргийг дөрвөн хоногийн дотор уншиж чадахгүй гэж өмгөөлөгчид шууд хэлэхийн оронд бас л дагалдсан, тэр хууль зөрчиж байгаа мөрдөн байцаагчдын явуулж байгаа үйл ажиллагааг дэмжээгүй ч гэсэн дагасан маягтай байр суурь баримталсан. Энэ нь үйлчлүүлж байгаа хүний хувьд миний эрхийг бүрэн хамгаалах тал дээр сэтгэлд хүрэх хэмжээний ажиллаж чадаагүй гэж үзэж байгаа. Ийм үндэслэлээр хоёр өмгөөлөгчөөс татгалзаж байна. Гэхдээ тэдний буруу гэхээс илүү энэ хоёр өмгөөлөгчийг ийм байдалд ажиллуулсан хууль хяналтынхны буруу гэж үзэж байна. Тиймээс миний өмнө нь хамтран ажиллаж ирсэн, таслан саатуулах тэр ажлыг зогсоох асуудлыг хариуцаж хөөцөлдөж байсан өмгөөлөгч Б.Оюунбилэгийг авч байна. Үүнийг та бүхэнд албан ёсоор мэдэгдэе. Улаанбаатар хот. Сүхбаатар Дүүргийн Шүүх 10 цаг 15 минут

Ардчилсан намын гишүүд дэмжигчдийн холбоо Монгол оронд ардчилал шударга ёс тогтоохын төлөө бүхий л үйл ажиллагаагаа чиглүүлж ирсэн билээ. Бид Ардчилсан намын үйл хэрэг цэвэр тунгалаг явж, бүх асуудал хуулийн хүрээнд шийдэгддэг байх ёстой гэж үздэг. Гэтэл сонгуулийн хуулийг илт зөрчсөн, ардчилсан намын үнэт зүйлсийг уландаа гишгэсэн үйл ажиллагаа Өвөрхангай аймагт явагдаж буй нь баримтаар нотлогдож байх тул Монгол Улсын Сонгуулийн төв байгууллагын тухай хууль болон Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд зааснаар УИХ-ын сонгуулийг зохион байгуулах, сонгуулийн хууль тогтоомжын биелэлтэд хяналт тавих чиг үүрэг бүхий байгууллага болохын тань хувьд та бүхэнд хандаж дараах хүсэлтийг гаргаж байна. Өвөрхангай аймагт Ардчилсан намаас нэр дэвшигч Гаваагийн Батхүү, Дашзэвэгийн Зоригт нар нь Монгол Улсын сонгуулийн тухай хуулийг ноцтой зөрчиж өөрсдийн бие төлөөлөгч Махбариад, Төмөрням, Пунсалмаа болон Доржпалам нараар дамжуулан Өвөрхангай аймгийн 19 суманд 2012 оны 4 сарын 24-ний өдрөөс эхлэн хууль бусаар нийт 560 иргэнд мөнгө тараасан байна. Энэ нь нийтдээ 168.000.000 орчим төгрөг болно. Хэдийгээр Ардчилсан намын гишүүн голдуу хүмүүст тараасан боловч /өөр намын харьяалалтай иргэдэд ч тараасан/, хөлсөөр ажиллах гэрээ маягтайгаар өнгөлөн далдалсан ч гэлээ энэ бол УИХ-ын сонгуулийн тухай хуулийг ноцтой зөрчсөн үйлдэл мөн. Иргэний хуулийн 56 дугаар зүйлд зааснаар халхавчлах зорилготой, дүр үзүүлэн хийсэн хэлцэл байгуулагдсан цагаасаа эхлэн хүчин төгөлдөр бусад тоооцогддог тул мөнгө тараасан энэхүү явдлыг ямар нэг эрх зүйн ач холбогдол бүхий, хуульд нийцсэн үйл ажиллагаа маягаар тайлбарлах ямар ч боломжгүй юм. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.15-д сонгуулийн жил эхэлснээс хойш аливаа этгээд сонгогчдын саналыг татах зорилгоор хийхийг хориглосон үйлдлүүдийг зааж өгсөн. Энэхүү зүйлийн 35.15.1-д мөнгө тараахыг хатуу хориглосон. Гаваагийн Батхүү, Дашзэвэгийн Зоригт нарын үйлдэл нь зөвхөн сонгуулийн хуулийн зөрчил төдийгүй Эрүүгийн хуульд заасан гэмт хэргийн бүрэлдэхүүнтэй. Энэхүү зөрчлийг нуун дарагдуулах, үл мэдээлэх нь мөн гэмт хэрэгт тооцогдоно. Эрүүгийн хуулийн нэмэлт өөрчлөлт, сонгуулийн тухай хууль зэргийг тэд батлалцсан учир хамгийн сайн мэдэх хэрнээ дээрх үйлдлийг хийсэн нь шууд санаатай, зориуд хийсэн болохыг нотолно. Иймд та бүхэнд хандан дараах хүсэлтийг гаргаж байна. Үүнд: 1. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35-д зааснаар Гаваагийн Батхүү, Дашзэвэгийн Зоригт нарын нэр дэвшигчдийг нэрийн жагсаалтнаас хасуулах 2. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 35 дугаар зүйлийн 35.18-д зааснаар эрүүгийн хариуцлага тооцуулахаар холбогдох байгууллагад нь шилжүүлэх Энэ нь бидний хувьд хүсэлт боловч та бүхний хувьд заавал биелүүлэх үүрэг болохыг сануулж байна. Хэрвээ ийм илт, нотлох баримттай үйлдлийг зөрчил гэж үзэхгүй, гэмт этгээдүүдийг хаацайлах аливаа нэг үйлдэл гаргавал бид тууштайгаар, эсэргүүцэн тэмцэх болно. Ардчилсан Намын Гишүүд Дэмжигчдийн Холбооны Ерөнхий Зохицуулагч Т.Хасбаатар

АНУ-ын одоогийн Ерөнхийлөгч Барак Обама 11-р сард болох Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялна. Ийм таамгийг Шинэ Орлеан хотод болсон тэргүүлэх одон орончдын бага хурлын үеэр дэвшүүлжээ. БНН-аас Ерөнхийлөгчийн сонгуульд нэр дэвших магадлалтай байгаа Митт Ромниг Обама гарцаагүй ялна гэсэн дүгнэлтийг одон орончид оддын зурхайг судалсны үндсэн дээр хийсэн гэнэ. Үүний зэрэгцээ зарим шинжээч дахин сонгогдсоных нь дараа Обамаг амаргүй даваа хүлээж байна гэж таамаглаж байна. Санчир гараг Хилэнцийн ордонд шилжих үед сөрөг нөлөө үзүүлж магадгүй. Обамаг дахин сонгогдоход энэ нь нөлөөлөхгүй боловч тэрбээр дахин сонгогдсоныхоо дараах эхний хагас жилд зарим бэрхшээлтэй тулгарч магадгүй гэж Денвер хотоос ирсэ н одон оронч Крис Бреннан тайлбарлажээ. Тэрбээр мөн 2000 оны Ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр болсон явдал дахин давтагдаж магадгүй болохыг бага хуралд оролцсон одон орончид тооцоолон гаргасныг хэлсэн байна. Тухайн үед БНН-аас нэр дэвшсэн бага Жорж Буш АНУ-ын Дээд шүүх түүний талд шийдвэр гаргаснаар сонгуульд ялж байжээ. Обама ялна гэдгийг Хятад, Орос, Серби, ӨАБНУ, Турк, Мексик болон Японы одон орончид урьдчилан хэлсэн байна. Дөрвөн жилд нэг удаа болдог, энэ удаа Шинэ Орлеанд зохион байгуулагдсан бага хуралд дэлхийн 30 орны 1 500 гаруй одон орончид оролцжээ. Өмнөх форумд оролцогсод 2008 оны сонгуульд Обамагийн ялалтыг урьдчилан хэлж байв.

АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Хиллари Клинтон энэ зургадугаар сард Монгол Улсад айлчлах төлөвлөгөөтэй байгаа аж. Гадаад харилцааны сайд Г.Занданшатар хоёр жилийн өмнө хатагтай Х.Клинтонд Хүннү гүрний 2220, үндэсний эрх чөлөөний хувьсгалын 100, ардын хувьсгалын 90 жилийн ойг тэмдэглэх 2011 онд Монголд айлчлах урилга гардуулж байжээ. Урилгыг АНУ-ын Төрийн нарийн бичгийн дарга Х.Клинтон талархан хүлээн авсан ч ажил төрлийн байдлаас шалтгаалан хэрэгжүүлж амжаагүй бөгөөд энэ удаа айлчилж ирэх магадлал өндөр байгаа ажээ.

Улс төр сонирхдог болгон нэр дэвших гэж хорхойсч, хор найруулж, хов ярьж, энд тэнд баахан хэл ам татлаж байгаа. Гэтэл бас нэр дэвшихгүй гэж дайрдаг хүн байх юм. Энэ бол Ногоон намын экс дарга, УИХ-ын гишүүн эрхэм гишүүн Д.Энхбат. ИЗНН-ын Үндэсний зөвлөлийн хурал болоход намын дэд даргын ажил албыг эрхэлдэг УИХ-ын гишүүн Д.Энхбат Би нэр дэвшихгүй хэмээн татгалзаж баахан хүний дунд хэрүүлийн алим тарьжээ. Иргэний зориг, Ногоон нам боловсон хүчин муутай, дээр нь УИХ-д ердөө л хоёр гишүүнтэй. Тиймээс намын нүүрх тахалж орсонгүй хэмээн нэг хэсэг нь уурлаж, нэг хэсэг нь УИХ-ын гишүүн хүн нэр дэвшихээс айж байгаа юм бол би нэр дэвших гэж байна гэж хөөрцөглөж, хөрөнгө мөнгөөрөө шатах хэрэг байна уу хэмээн бухимдаж баахан асуудал үүсгэжээ. Д.Энхбат улс төрийн тоглоомноос гарахгүй, гэхдээ нэр дэвшихгүй хэмээн гэдийсээр... Намынхан нь түүнийг аргадаж, нэг айлгаж нэг үзээд арчаагүй дарга дарга гэдэг цол зүүж өгөөд л хоцорцгоожээ. Харин УИХ-ын гишүүн Д.Энхбат Би нэг намын бус Үндэсний хэмжээний ажил хийнэ хэмээн том ам гарч, олон хүнийг гайхшруулж байна.